Φθηνό πόσιμο νερό από τη θάλασσα

Καναδοί εφάρμοσαν πρωτοποριακό σύστημα αφαλάτωσης που απαιτεί 75% λιγότερο ηλεκτρικό ρεύμα

Του Κωστα Δεληγιαννη

Μπορεί ένας «γαλάζιος» πλανήτης όπως η Γη να κινδυνεύει να διψάσει, παρόλο που σε ποσοστό 97% καλύπτεται από νερό; Ολα δείχνουν πως ναι, από τη στιγμή που οι μεγαλύτερες ποσότητες αυτών των υδάτινων όγκων αφορούν ωκεανούς και θάλασσες με τόση περιεκτικότητα σε αλάτι ώστε να είναι αδύνατον να χρησιμοποιηθούν είτε σε εγκαταστάσεις υγιεινής είτε στη γεωργία - εκτιμάται ότι μόλις το 2,5% από την παγκόσμια μάζα νερού είναι πόσιμο, με το μεγαλύτερο ποσοστό του να βρίσκεται σε μορφή πάγου στον Βόρειο και τον Νότιο Πόλο.

Αλλωστε, ήδη κάποιοι κάτοικοι του πλανήτη υφίστανται τις επιπτώσεις της λειψυδρίας: σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η οργάνωση WaterAid το 2004, 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες οι οποίες σχετίζονται με την έλλειψη πόσιμου νερού. Αριθμός που λόγω των κλιματικών αλλαγών αναμένεται να αυξηθεί μέσα στα επόμενα χρόνια, καθώς η υπερθέρμανση αναμένεται να πλήξει χώρες οι οποίες ήδη μαστίζονται από ξηρασία, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τις βροχοπτώσεις.

Πιλοτική μονάδα

Και όμως, μία πρωτοποριακή τεχνική -η θερμο-ιονική αφαλάτωση, όπως την ονομάζουν οι εμπνευστές της- υπόσχεται να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος, ώστε με ελάχιστο λειτουργικό κόστος μεγάλες ποσότητες θαλασσινού νερού να μπορούν να μετατραπούν σε πόσιμο. Αν και μοιάζει οξύμωρο μια τέτοια τεχνολογία να προέρχεται από τον Καναδά -το κράτος που διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα υδατικά αποθέματα στον κόσμο- η θερμο-ιονική αφαλάτωση αναπτύχθηκε από επιστήμονες της καναδικής εταιρείας Saltworks Technologies.

Μάλιστα, αν και η εταιρεία ξεκίνησε να πειραματίζεται με τη συγκεκριμένη μέθοδο μόλις το 2008, σε λίγους μήνες θα την δοκιμάσει στην πράξη σε μία μικρή πιλοτική μονάδα η οποία εγκαθίσταται ήδη στο Βανκούβερ. Και, παρόλο που η εν λόγω εγκατάσταση δεν θα μπορεί να παράγει ημερησίως περισσότερα από 1.000 λίτρα πόσιμου ύδατος, το πλεονέκτημά της είναι πως, γι' αυτήν την ποσότητα νερού θα χρειάζεται μόλις 1 kWh ηλεκτρικού ρεύματος.

Βέβαια, η θερμο-ιονική μέθοδος δεν είναι η πρώτη τεχνική αφαλάτωσης που επινοείται γι' αυτόν τον σκοπό. Εναλλακτικές τεχνολογίες, άλλωστε, χρησιμοποιούνται ήδη σε βιομηχανική κλίμακα, παράγοντας κάθε μέρα χιλιάδες κυβικά μέτρα ύδατος. Πολλά εργοστάσια σε όλο τον πλανήτη π. χ. εξατμίζουν το θαλασσινό νερό και επαναψύχουν τους υδρατμούς του, οι οποίοι πλέον είναι απαλλαγμένοι από το χλωριούχο νάτριο. Αλλες μονάδες, επίσης, εφαρμόζουν τη μέθοδο της αντίστροφης ώσμωσης - χρησιμοποιώντας αντλίες υψηλής πίεσης οι οποίες αναγκάζουν το αλμυρό νερό να περάσει μέσα από ειδικές μεμβράνες οι οποίες εγκλωβίζουν το χλωριούχο νάτριο.

Πλεονεκτήματα

Ωστόσο, και στις δύο περιπτώσεις πρέπει να δαπανηθούν μεγάλα ποσά ηλεκτρισμού. «Ακόμη και το πιο αποδοτικό εργοστάσιο αντίστροφης ώσμωσης», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Economist, «χρειάζεται τουλάχιστον 3,7 kWh για να παραγάγει 1.000 λίτρα πόσιμου ύδατος».

Και αν η τεχνολογία της Saltworks Technologies πετυχαίνει την ίδια παραγωγή με 75% λιγότερο ρεύμα, ο λόγος είναι πως η προϋπόθεση για να λειτουργήσει η θερμο-ιονική μέθοδος είναι να δημιουργηθεί αρκετή «πρώτη ύλη» - υπέρπυκνο σε αλάτι νερό από το θαλασσινό, αυξάνοντας την περιεκτικότητά του σε χλωριούχο νάτριο από 3,5 στο 18%. Προϋπόθεση όμως που μπορεί να επιτευχθεί με ελάχιστη ηλεκτρική ενέργεια.

Ετσι, για παράδειγμα, η δημιουργία υπέρπυκνου νερού στη μονάδα του Βανκούβερ θα γίνεται αξιοποιώντας την άχρηστη θερμότητα που παράγεται σε μία παρακείμενη βιομηχανία.

Ακόμη καλύτερα, σε πειραματικές εγκαταστάσεις που ανέπτυξε η εταιρεία νωρίτερα το νερό αυτό παραγόταν με τη βοήθεια της θερμότητας του ήλιου και της ξηρασίας του αέρα.

Χρησιμοποιώντας μικρά συστήματα από ψεκαστήρες τα οποία εκτόξευαν ψηλά το θαλασσινό νερό, με την εξάτμιση δημιουργούνταν μεγάλες υδατικές ποσότητες με πολύ υψηλότερη περιεκτικότητα σε χλωριούχο νάτριο.

Μία λύση η οποία εγγυάται ότι η θερμο-ιονική αφαλάτωση μπορεί να εφαρμοστεί σε περιοχές όπου επικρατούν πολύ υψηλές θερμοκρασίες - στις ίδιες δηλαδή περιοχές που την έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, καθώς είναι αυτές οι οποίες πλήττονται περισσότερο από ανομβρία.

http://news.kathimerini.gr